Kategori: İşlemci Nedir

İşlemci nedir? İşlemci Yapısı Nedir? İşlemci Görevi Nedir?

Kategoriler
İşlemci Nedir

İşlemci Nedir?

Bilgisayarlar uzun yıllardır hayatımızın içindeler. Hatta artık öyle bir hale geldi ki, akıllı tabletleri ve telefonları elimizden düşürmüyoruz. Peki, Sürekli kullandığımız bu cihazların beyni olan işlemciler hakkında bilgi sahibi misiniz?  İşlemci nedir biliyor musunuz?

İşlemci Nedir?

Aslında sitemizde detaylı bir şekilde işlemciyi ve yapısını anlatmıştık. Yani daha önce işlemci nedir sorusunun cevabını vermiştik. Fakat diğer yazımız fazlasıyla teknik bilgi içerdiği için bazı kullanıcılarımız anlamakta güçlük çekmiş. Bizde bu yazımızda işlemci nedir sorusunu daha temel ve basit şekilde anlatacağız.
İşlemci bütün bilgisayar, telefon ve tabletlerin beynidir. Aklınıza gelebilecek her türlü cihazın temelini oluşturmaktadır. İşlemcisi bozulan bir bilgisayar, telefon yada tablet hiç bir şekilde çalışmaz. Hatta bilgisayarlardan örnek vermek gerekirse, bilgisayarın düğmesine bastığınızda fanlar dışında çalışan hiç bir mekanizma olmayacaktır. Aynı şekilde işlemcisi bozulan bir telefon, hiç bir şekilde kullanılamayacaktır. Yazdıklarımızdan da anlayabileceğiniz üzerine, işlemciler bütün temel işlemleri yöneten merkezdir ve cihaz için hayati derecede önemlidir.

En İyi İşlemci Nedir?

Aslında en iyi işlemci muhabbeti son yıllarda ortaya çıkmış bir kavramdır. Teknolojinin bu kadar gelişmesiyle beraber doğal olarak işlemci firmalarının çıkarttığı işlemciler de gelişti. Yani işlemciler konusunda tercih yapmak zorlaştı ve insanlar artık işlemci karşılaştırma olaylarına girmeye başladı. Oyunların ve bazı testlerinin sonucunda işlemcilere belirli puanlar verildi ve işlemci karşılaştırma kıstası olarak bu puanlar kullanılmaya başladı. Yabancı forumlarda cpu benchmark kavramı olarak geçen bu olaylar, ülkemizde de oldukça yaygınlaştı. Özellikle arama motorlarına en iyi işlemci, işlemci sıralaması gibi birçok kavram yazıldı ve arandı.

AMD vs Intel?

Bu yıllardır tartışılan konulardan en büyüğü diyebiliriz. AMD mi Intel mi denildiğinde artık birçok farklı kavramı tartışmak gerekiyor. Bu kavramların içerisinde oyun performansları, render performansları, tek çekirdek performansları ve sanal çekirdek performansları gibi birçok kavram giriyor. Ama genellikle pazar payının büyük bölümünü Intel yıllardır elinde bulunduruyor. AMD yeni yeni zen mimarili işlemciler sayesinde piyasada sözünü geçirmeye başladı diyebiliriz.

Kategoriler
İşlemci Nedir

İşlemci Mimarisi Nedir?

“İşlemci Nedir” başlığı altında tartışılacak konulardan biri olan işlemci mimarisinin öneminden bahsedeceğim.
İşlemcileri mimarilerine göre değerlendirecek olursak CISC ve RISC işlemciler olarak ikiye ayırabiliriz.

1. CISC (Complex Instruction Set Computer) Mimarisi:

1965 yılları ile 1975 yılları arasında üretilmeye başlanan bu mimari, programlanma yönü kolay ve aynı zamanda oldukça etkin bellek kullanımını destekleyen bir ürünüdür. Bu mimaride işlemci çok daha fazla karmaşık hale dönüşmekte ancak üzerinde çalışacak programları daha basit hale getirmektedir. En dikkat çekici özelliği ise karmaşık yapıları diğer işlemci mimarilerine göre çok kolay ayırabilmesidir. Bu sebepten ötürü bellek tasarrufu sağlanır.
Genelde çok fazla karmaşık komut içeren bilgisayarlarda CISC mimarisi kullanılır ve daha az bellek gerektiren sistemlerde tercih edilir.

2. RISC (Reduced Instruction Set Computer) Mimarisi:

CISC mimarileri oldukça karmaşık yapıdadır. Daha basit ve kullanımı kolay bir işlemci mimarisine ihtiyaç duyulmuştur. Özellikle cep telefonu gibi daha az karmaşık olan yapılarda kullanılmak üzere RISC mimarisi geliştirilmiştir.
RISC mimari dediğimiz mimariler temel 3 basit prensipten oluşmaktadır. Bunlar;
Bütün olaylar tek bir komut ile çalıştırılmalıdır.
Bellek yani RAM’e sadece “Load” ve “Store” komutlarıyla erişilmelidir.
Bütün icra birimleri donanım ile çalıştırılmalıdır.

CISC Mimarisinin Avantajları: Mikroprogramların çalıştırılması kolaydır.

Eski sistemlerle uyumludur.
İşlemci yapısı sürekli kendini geliştirmekte ve tekrarlanan işlemcileri çok daha hızlı yapmaktadır.
CISC mimarisinde yapılan komut derleyiciler karışık işlemler olmak zorunda değildir.

CISC Mimarisindeki Dezavantajlar:

İşlemci yapısı her kuşak gelişmektedir. Bu durum işlemciyle birlikte dahada karmaşık düzeye ulaşmasına sebep olmaktadır.
Özel komutlar yeterince kullanılmamakta ve gereksiz kalmaktadır. Basit bir programda özel olarak tasarlanan komutların tahmini olarak yaklaşık %20’si kullanılmaktadır.
Birbirinden farklı bir çok  komut farklı saat çevrimine ihtiyaç duymaktadır. Bu durum performans düşüklüğü meydana getirebilir.

RISC Mimarisindeki Avantajlar:

Hız:  Daha az komut kümesi içerdiği için hızlı çalışırlar.
Daha basit donanım: Daha basit oldukları için daha az yonga içerirler.
Daha hızlı üretilme: Çok daha hızlı sürede geliştirilebilirler.
Bu yazımda “İşlemci Nedir” kategorisi altında işlemci mimarilerinden bahsettim. Sitemizdeki diğer makaleleri mutlaka inceleyin.

Kategoriler
İşlemci Nedir

İşlemci Nedir? – İşlemci Yapısı

İşlemci nedir, görevi nedir, nasıl çalışır, cpu nedir gibi soruların cevaplarını vermeye çalışacağım. İşlemci nedir dediğimizde, aslında basit düşünmek gerekiyor. “İşlem” kelimesinin anlamına baktığımızda “işin geçtiği evrelerin tümü” diyebiliriz. İşlemci bunu bilgisayar veya hangi cihazı kullanıyorsanız onun üstünde uyguluyor. Aynı zamanda mib yani merkezi işlem birimi olarak duymanızda mümkündür. Zaman zaman kullanıcıların bilgisayardan ses gelmiyor ifadesini kullanmaları, işlemci yapısını iyi bilmemelerinin en büyük örneğidir.

İşlemci Nedir?

İşlemci bilgisayarın beynidir. Aynı insan beyni gibi tüm fonksiyonlarda görevi vardır. Yapılan işlerin düzenlenmesi, planlanması ve uygulanması noktasında görev alır. Tabi bu halk diliyle anlatmaya çalıştığımız kısım. Bide işlemcinin teknik açıklamasına bakalım. Bilgisayarın diğer kısımlarından ve bilgisayardan gelen talimatları ve veri akışını kontrol etmek için, anakart üzerinde bulunan bir grup mikroçip ve bir yonga seti üzerinde çalışır.
İşlemci kendi içinde ikiye ayrılır;
Kontrol Ünitesi: hafızadan talimatları alır, bunları çözer ve çalıştırır.
Aritmetik Mantık Ünitesi: Aritmetik ve mantıksal işlemleri ele alır.
Düzgün çalışması için, işlemci sistem saatine, belleğe, ikincil depolama birimine, veri ve adres veriyollarına ihtiyaç duyar.

İşlemci Yapısı Nedir?

islemcinedir

Aritmetik Mantık Birimi: Aritmetik ve mantıksal işlemler gerçekleşir.

Kontrol Unitesi: Komutların anlamlarını ve tanımlarını inceler. Eş zamanlı çalışma için yöneticilik yapar.

İşlemcilerin içinde milyonlarca transistör vardır. Transistörler yarı iletkendirler. Elektriklenme yaparak 0 veya 1 değerleri üretirler. Mantık derslerinden düşüneceğiniz gibi “1” olumlu, “0” olumsuz olarak değerlendirilebilir. Ama sadece olumlu veya olumsuz olarak değerlendirmek yanlıştır. İşlemcinin içinde bu kadar transistör olması, nana teknolojinin ne kadar geliştiğinin bir kanıtıdır.

İşlemcinin içinde bellekler bulunur. Bunlar komut setleri için önemlidir. İstek ve uyarılar eşliğinde çalışırlar.

İşlemcide 2 tür komut seti vardır. Bunlar CISC ve RISC olarak ikiye ayrılır.

CISC: Tek seferde birden fazla komut kullanabilir.

RISC: Tek seferde birden fazla komut kullanamaz. Daha basit bir yapısı vardır fakat daha hızlıdır.

İşlemci Hızı Nedir?

Kısaca bilgisayarın 1 saniyede gerçekleştirdiği işlem miktarına denir. Birimi “Hertz” olarak ifade edilir. İşlemci hızının 3.0 Ghz ise saniyede 30000000000 işlem yapabilir demektir.

İşlemci ÖnBellek Nedir?

İngilizce cache olarak ifade edilir. Önbellek önemlidir çünkü bazı işlemlerin hızlı yapılması gerekir. Basit olarak düşündüğümüz zaman, işlemci içinde bulunan hızlı bellekler sayesinde, ram’e gerek kalmadan bazı işlemler çok hızlı şekilde yapılabilir. İşlemci alırken her zaman yüksek önbellek değeri olan işlemciyi tercih etmeniz mantıklıdır. Önbellek boyutları genel olarak MB’ler üzerinden ifade edilir. İşlemcinin içine yüksek boyutlarda bellek sığdırmak zordur ve çok maliyetlidir. Önbellek boyutu yüksek olan işlemciler genel olarak pahalıdır.